Patiënten die vanwege Covid-19 opgenomen zijn geweest hebben significante verliezen van skeletspiermassa en -kracht, vergelijkbaar met wat er ook te zien is bij patiënten met ARDS (Acute Respiratory Distress Syndrome), critical illness myopathie, en post-viraal vermoeidheidssyndroom. Deze vermindering van spiermassa – en kracht is gecorreleerd met een langer ziekenhuisverblijf, een langer herstel en een hogere sterftekans. Patiënten met Covid-19 met reeds bestaande sarcopenie deden er twee keer zo lang over om te worden ontslagen en hadden een acht keer hoger sterftecijfer dan patiënten zonder sarcopenie.
In deze narratieve review bespreken onderzoekers van de VU, HvA en Amsterdam UMC met internationale collega’s de cellulaire en moleculaire paden die leiden tot veranderingen in de skeletspieren bij patiënten met acute Covid-19 en Long Covid zoals is weergegeven in deze figuur.
Verbetering van de skeletspierfunctie na Covid-19
Er is nog geen consensus over optimale behandeling om vermoeidheid en inspanningstolerantie te verbeteren bij patiënten met acute Covid-19 en Long Covid. Er zijn klinische aanbevelingen gepubliceerd voor de voeding- en beweegbehandeling in ziekenhuizen en na ontslag uit het ziekenhuis. Revalidatie, in de vorm van regelmatige lichaamsbeweging, heeft bewezen effectief te zijn in het vermijden en verbeteren van de invaliderende effecten van critical illness myopathie. Mobiliseren van IC-opgenomen patiënten is haalbaar en effectief gebleken en neuromusculaire elektrische stimulatie bij IC patiënten lijkt ook effectief. In de herstelfase vermindert fysieke training de lokale en systemische ontsteking en stimuleert het metabolische veranderingen in het hele lichaam. Deze training moet professioneel begeleid worden om onder- en overbelasting goed te monitoren.