PROBE

Oudere diabetespatiënten verliezen vaak spiermassa bij het afvallen, iets dat op langere termijn problemen oplevert. Eenmaal verloren spiermassa is lastig terug te krijgen. In eerder onderzoek van de HvA is aangetoond dat ouderen met obesitas hun spiermassa kunnen behouden tijdens afvallen wanneer zij, naast een dieet- en krachttrainingsprogramma, extra eiwit innemen via een eiwitverrijkte drank.

In het PROBE-project bestudeert de HvA samen met vier andere Nederlandse partijen hoe ouderen met obesitas en diabetes type 2 hun spiermassa kunnen behouden tijdens afvallen, en hun bloedsuikerspiegels onder controle kunnen houden.

Dit onderzoek is uitgevoerd door de Hogeschool van Amsterdam.

Doel

Het verkrijgen van inzicht in de effecten van een eiwitverrijkte drank in combinatie met kracht- en intervaltraining op het behoud van spiermassa tijdens afvallen, het verlies van vetmassa, en de metabole gezondheid bij ouderen met obesitas en diabetes type 2.

Methode

Het lectoraat Voeding en Beweging voerde een klinische studie uit waarbij 123 ouderen met obesitas en diabetes type 2 gedurende drie maanden een programma volgden dat bestond uit verminderde inname van energie en drie keer per week 1 uur sporten in groepsverband onder begeleiding van een personal trainer. De diëtistische begeleiding betrof wekelijks contact via afwisselend individuele consulten en groepslessen over voeding en leefstijl. Deze studie werd dubbelblind, gerandomiseerd en gecontroleerd uitgevoerd. Een deel van de deelnemers kreeg een eiwitverrijkte drank (met wei-eiwit, vrij leucine en vitamine D) en een ander deel kreeg een controleproduct.

In het Amsterdam Nutritional Assessment Center is zowel voorafgaand aan als na de interventie met behulp van DXA-scans de lichaamssamenstelling van de deelnemers bepaald. Daarnaast is het fysiek functioneren van de deelnemers in kaart gebracht. In het Amsterdam UMC, locatie VUmc, zijn bloedanalyses gedaan om inzicht te krijgen in de verandering in metabole gezondheid van de deelnemers.

Tijdlijn

Dit onderzoek is uitgevoerd in de periode van 2014 tot 2017.
Momenteel vindt evaluatie plaats van het effect van de interventie op chronische inflammatie, i.s.m. de Vrije Universiteit Brussel. Daarnaast worden verandering in het mondmicrobioom onderzocht in samenwerking met ACTA.

Resultaten

Onze studie laat zien dat ouderen met obesitas en type 2 diabetes hun spiermassa kunnen behouden tijdens een intensief dieet- en beweegprogramma van drie maanden. Over de gehele groep bezien bestond het gewichtsverlies volledig uit verlies van vetmassa (2,6 kg). Het visceraal vet nam af met 10%, nuchter glucose daalde met 8% (0,7 mmol/l), HbA1c daalde met 9% (4,9 mmol/moI), en de beenspierkracht nam toe met 39%. In de groep die extra eiwit kreeg, namen zowel de spiermassa als de insulinegevoeligheid toe ten opzichte van de controlegroep.

Zes maanden na afloop van de interventie was gemiddeld ca. 80% van het oorspronkelijke gewichtsverlies behouden, en was nog steeds sprake van behoud van spiermassa.

Spin-off

Op basis van de PROBE-studie is een kortdurende intensieve leefstijlaanpak voor de doelgroep ontwikkeld, 2Do genaamd. Op dit moment vindt implementatie en effectevaluatie van 2D0 in de praktijk plaats.

Exercise and Nutrition Strategies to Counteract Sarcopenic Obesity, Nutrients 2018

Intensieve leefstijlinterventie behoudt spiermassa bij ouderen tijdens afvallen, Nieuws voor dietisten januari 2020

Obese Older Type 2 Diabetes Mellitus Patients with Muscle Insulin Resistance Benefit from an Enriched Protein Drink during Combined Lifestyle Intervention: The PROBE Study. Nutrients 2020

Uitgevoerd door