Effecten van eiwitsuppletie gecombineerd met weerstandsoefeningen op lichaamssamenstelling en fysieke functie bij oudere volwassenen
een systematische review en meta-analyse
Ouderen met obesitas lopen een groot risico op spierverlies en een verminderde fysieke functie door veroudering, insulineresistentie en ziekte. Daarbij kan een laaggradige chronische en systemische ontsteking, veroorzaakt door de toename van vetweefsel bij obese volwassenen de spiereiwitsynthese verminderen. Sarcopene obesitas wordt gekenmerkt door het naast elkaar bestaan van een verminderde spiermassa en een verhoogde vetmassa en resulteert in onvoldoende spierkracht, lage fysieke prestatie met risico’s op invaliditeit en een kwetsbare levensstijl.
Eerder onderzoek heeft laten zien dat weerstandstraining de afname van spiermassa remt en de aanmaak van spiermassa stimuleert. Eiwitsuppletie (wei-eiwit- of aminozuursupplementen of beide) hebben ook positieve effecten bij ouderen die weerstandstraining doen of een behandeling voor gewichtsverlies krijgen. Het blijft alleen onduidelijk of eiwitsuppletie een additioneel effect heeft op spiermassa en functionele prestaties bij ouderen met overgewicht en obesitas.
Doel
Deze studie werd uitgevoerd om vast te stellen wat de effecten zijn van eiwitsuppletie op de lichaamssamenstelling en de fysieke functie van ouderen die weerstandstraining doen.
Methode
Er is systematisch in wetenschappelijke online databases gezocht naar gerandomiseerde gecontroleerde trials (RCT’s) die de werkzaamheid van eiwitsuppletie rapporteerden op toename van vetvrije massa, kracht, en fysieke mobiliteit bij ouderen die weerstandstraining deden.
Resultaten
Er zijn 17 RCT’s geïncludeerd. De deelnemers van deze 17 onderzoeken hadden een gemiddelde leeftijd van 73 ± 8 jaar en een gemiddelde BMI van 29 ± 5 kg/m2. De deelnemers hadden een aanzienlijk grotere toename van vetvrije massa en beenkracht met eiwitsuppletie en weerstandstraining, in vergelijking met alleen weerstandstraining. De resultaten op alle meegenomen uitkomstmaten staan weergegeven in onderstaande figuren en tabel.
Conclusies
Een combinatie van eiwitsuppletie en weerstandstraining heeft een sterker effect in het voorkomen van verouderingsgerelateerde afname van spiermassa en verlies van beenkracht bij ouderen dan alleen weerstandstraining.
Forest plot Lean body mass
Forest plot appendiculaire skeletspiermassa
| Aantal personen, n | ||||
| Uitkomst | Subgroep | Eiwitsuppletie + weerstandtraining | Alleen weerstandtraining | Verschil – SMD (95% CI) |
| Vetmassa | Totale groep | 327 | 306 | −0.61 (−0.93, −0.29)*** |
| Duur interventie (weken) | ||||
| <12 | 54 | 61 | −1.37 (−2.57, −0.17)* | |
| 12–24 | 153 | 139 | −0.51 (−0.97, −0.06)* | |
| >24 | 97 | 93 | −0.29 (−0.58, −0.00) | |
| Geslacht | ||||
| Mannen | 71 | 60 | −1.16 (−1.54, −0.78)*** | |
| Vrouwen | 40 | 40 | −0.72 (−1.18, −0.27)** | |
| BMI, kg/m2 | ||||
| <30.0 | 238 | 222 | −0.43 (−0.79, −0.08)* | |
| ≥30.0 | 89 | 84 | −0.92 (−1.46, −0.37)*** | |
| Spier volume | Totale groep | 125 | 117 | 1.23 (0.50, 1.96)*** |
| Duur interventie (weken) | ||||
| <12 | 24 | 30 | 0.46 (−0.36, 1.28) | |
| 12–24 | 59 | 49 | 1.34 (−0.15, 2.83) | |
| >24 | 69 | 64 | 2.21 (0.78, 3.64)** | |
| Geslacht | ||||
| Mannen | 57 | 50 | 0.90 (0.14, 1.65)* | |
| Vrouwen | 12 | 12 | 4.85 (3.15, 6.55)*** | |
| BMI, kg/m2 | ||||
| <30.0 | 92 | 90 | 1.42 (0.43, 2.41)** | |
| ≥30.0 | 33 | 27 | 0.87 (−0.35, 2.09) | |
| Spierkracht | ||||
| Handknijpkracht | Totale groep | 173 | 184 | 0.17 (−0.04, 0.38) |
| Duur interventie (weken) | ||||
| <12 | 40 | 40 | 0.15 (−0.29, 0.59) | |
| 12–24 | 133 | 144 | 0.11 (−0.17, 0.39) | |
| >24 | 102 | 112 | 0.29 (−0.21, 0.79) | |
| Geslacht | ||||
| Mannen | 86 | 87 | 0.33 (−0.29, 0.94) | |
| Vrouwen | 87 | 97 | 0.10 (−0.22, 0.43) | |
| BMI, kg/m2 | ||||
| <30.0 | 120 | 126 | 0.37 (0.11, 0.62)** | |
| ≥30.0 | 53 | 58 | −0.14 (−0.51, 0.24) | |
| Kracht in bovenlichaam | Totale groep | 90 | 81 | 0.38 (−0.23, 0.99) |
| Duur interventie (weken) | ||||
| <12 | 24 | 30 | 1.07 (−1.11, 3.25) | |
| 12–24 | 66 | 51 | 0.24 (−0.25, 0.74) | |
| >24 | 24 | 24 | 0.11 (−0.45, 0.68) | |
| BMI, kg/m2 | ||||
| <30.0 | 57 | 54 | 0.74 (−0.10, 1.58) | |
| ≥30.0 | 33 | 27 | −0.22 (−0.74, 0.30) | |
| Beenkracht | Totale groep | 350 | 318 | 0.69 (0.39, 0.98)*** |
| Duur interventie (weken) | ||||
| <12 | 31 | 37 | 0.71 (−0.05, 1.48) | |
| 12–24 | 284 | 250 | 0.54 (0.23, 0.84)*** | |
| >24 | 161 | 147 | 0.58 (0.12, 1.05)* | |
| Geslacht | ||||
| Mannen | 111 | 96 | 0.87 (0.43, 1.31)*** | |
| Vrouwen | 53 | 48 | 1.00 (−0.61, 2.61) | |
| BMI, kg/m2 | ||||
| <30.0 | 287 | 261 | 0.63 (0.28, 0.97)*** | |
| ≥30.0 | 63 | 57 | 0.88 (0.42, 1.34)*** | |
| Fysiek functioneren | ||||
| Loopsnelheid | Totale groep | 287 | 266 | −0.02 (−0.49, 0.45) |
| SPPB | Totale groep | 73 | 69 | 0.44 (0.11, 0.78)** |
| Fysieke activiteit | Totale groep | 57 | 46 | 0.40 (−0.17, 0.97) |
| Timed up and go | Totale groep | 115 | 100 | −0.73 (−1.75, 0.29) |
| Opstaan uit een stoel | Totale groep | 234 | 219 | −0.02 (−0.30, 0.26) |